Beit Rachel სინაგოგა (aka New Synagogue, aka Russian Synagogue) მდებარეობს ძველ თბილისში, დიდი თბილისის სინაგოგა-დან არც თუ ისე შორს. კოორდინატები: 41.692703, 44.806291.
სინაგოგა მდებარეობს Kozhevenny Lane 13-ში (ზოგიერთ რუკაზე – Kozhevenny Dead End ან Tkavi 1 Dead End). მისი პოვნა რთულია. შესახვევი კოტე აფხაზის ქუჩის უკან ნახევარწრიულად მდებარეობს. მაშასადამე, კოტე აფხაზის გასწვრივ უნდა გაიაროთ 28 ნომერზე და ასეთი რიცხვი სამია. მარცხენას წინ არის თაღი ებრაული ნიშნით, რომელიც მიდის კოჟანის შესახვევისაკენ. თქვენ უნდა შეხვიდეთ მასში და სინაგოგა იქნება მარცხენა მხარეს.
აშკენაზმა ებრაელებმა ტფილისში დასახლება მას შემდეგ დაიწყეს, რაც 1801 წელს რუსეთის იმპერიამ აღმოსავლეთ საქართველოს ანექსია. მათი უმეტესობა ფეხსაცმლის მწარმოებელი, პარიკმახერი და ხელოსანი იყო.
შენობის აშენების ზუსტი თარიღი უცნობია. ითვლება, რომ იგი აშენდა 1900-იანი წლების დასაწყისში.
მას შემდეგ, რაც წითელი არმია საქართველოში შემოიჭრა 1921 წლის თებერვალში, ბოლშევიკურმა მთავრობამ შეწყვიტა სიონისტური საქმიანობა, დააწესა ეკონომიკური შეზღუდვები და ზოგადად დისკრიმინაცია მოახდინა ებრაული თემის მიმართ. ქალაქში ყველა სინაგოგა დაიხურა. დაიწყო ებრაელთა მასობრივი გადასახლება ისრაელში. ამ წლებში სინაგოგის შენობა ძალიან დანგრეული იყო.
ებრაელების მდგომარეობა საქართველოში მკვეთრად გაუმჯობესდა საბჭოთა ოკუპაციის დასრულების შემდეგ, როდესაც 1991 წელს საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ საქართველომ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა.
ევრო-აზიის ებრაელთა კონგრესმა დაიწყო სინაგოგის რეკონსტრუქცია და შეკეთება.
შეკეთების პროცესში საჭირო გახდა კედლების, საძირკვლის, სახურავის გამაგრება და აღდგენა, ხის კონსტრუქციების შეცვლა. შესაძლებელი გახდა ქვედა დარბაზის დამატება და შენობა ორსართულიანი გახდა.
ქვედა დარბაზში არის უძველესი არონი ჰა-კოდეში, რომელიც თითქმის 150 წლისაა. Aron HaKodesh-ის ორივე მხარეს არის ლამაზი ვაზები, რომლებშიც შავუოტის დღესასწაულზე მცენარეებია მოთავსებული სინაგოგის გასაფორმებლად.
დაემატა სამეურნეო ნაგებობები და აშენდა მამრობითი მიკვე – ოთახი, რომელშიც ასრულებენ რიტუალურ აბლასს (ქალი მიკვე მდებარეობს თბილისის დიდ სინაგოგაში).
სინაგოგაში არის კოლელი – საგანმანათლებლო დაწესებულება დაქორწინებული მამაკაცებისთვის.
ქალებისთვის გათვალისწინებულია ცალკე შესასვლელი, რომლითაც მრევლი შედიან სპეციალურ ხის აივნით, რომელიც მაღლა დგას მთავარი დარბაზიდან ოთხი მეტრით.
დიდ შთაბეჭდილებას ტოვებს სინაგოგის ინტერიერი და გაფორმება, ფანჯრებში ებრაული თემატიკის ფერადი ვიტრაჟები და კედლების მოპირკეთება. ყოველწლიურად ეზოში სუკას ათავსებენ, ხილით მორთული, რომლითაც ცნობილია ისრაელის მიწა.
ახლა სინაგოგა ორსართულიანი ტრაპეციული სახლია. სიმაღლე დაახლოებით ცხრანახევარი მეტრია, კედლების სისქე შთამბეჭდავია, ზოგან ერთ მეტრს აღწევს. შენობა სამხრეთისაკენ, იერუსალიმისკენ არის ორიენტირებული.
განახლებული ტაძარი გაიხსნა 2009 წლის 15 სექტემბერს. ისტორიული და არქიტექტურული ღირებულების მქონე შენობაში შემოიტანეს წმინდა თორის გრაგნილები.
ახალ სინაგოგას ზემოხსენებული კონგრესის პრეზიდენტის, ალექსანდრე მაშკევიჩის დედის სახელი ჰქვია, რომელმაც გულუხვად დააფინანსა საქართველოში ებრაული თემის სულიერი ცხოვრების აღორძინება. მის გარდა კიდევ ბევრი იყო – საქართველოშიც და მის ფარგლებს გარეთაც. სინაგოგის კედლებზე უკვდავია იმ ადამიანების სახელები, რომლებმაც ყველაზე მნიშვნელოვანი დახმარება გაუწიეს.
ყოველდღე მინიანი იკრიბება სინაგოგაში – შაქარიტისთვის 8:00 საათზე, ხოლო მინჩასა და არვიტისთვის – მზის ჩასვლის დროიდან გამომდინარე. სინაგოგას აქვს სიდური რუსულ ენაზე ტრანსლიტერაციით. Aron HaKodesh შეიცავს 2 აშკენაზურ და 7 სეფარდულ თორის გრაგნილს.
შაბათ დივრეი თორაში ლაპარაკობენ ქართულად და რუსულად. Kiddush იმართება ვიწრო წრეში, ძირითადად ებრაელებისთვის, რომლებიც ცხოვრობენ სინაგოგიდან შორს და ქირაობენ სასტუმროს ოთახებს სინაგოგასთან შაბათისთვის. გარშემო უამრავი სასტუმროა ყველა გემოვნებისა და ბიუჯეტისთვის. თავად სინაგოგაში სასტუმრო ოთახები არ არის.
ბეიტ რახელის სინაგოგთან ახლოს, ძველი გუმბათოვანი სინაგოგის შენობაში არის ისტორიის მუზეუმი. ებრაელების საქართველოში.
